W nocy z 2 na 3 maja 1921 r. wybuchło III powstanie śląskie. Było ostatnim z trzech zbrojnych zrywów polskiej ludności na tym obszarze.
Jako główną przyczynę jego rozpoczęcia wskazuje się reakcję ludności polskiej po niekorzystnym dla Polski wyniku plebiscytu na Górnym Śląsku z marca 1921 roku.
Przewidziany w Traktacie Wersalskim plebiscyt z 20 marca 1921 r. nie wypadł dla nas najlepiej. Łącznie za Niemcami opowiedziało się ponad 700 tys. osób (ok. 60 proc.), a za Polską ok. 480 tys. (ok. 40 proc.). Na tej podstawie powstał brytyjsko-włoski, niekorzystny dla Polski plan podziału spornego terytorium, pozostawiający po jej stronie jedynie powiaty rybnicki i pszczyński oraz skrawki katowickiego.
Na czele III powstania stanął polityczny lider polskiej ludności Śląska Wojciech Korfanty. Walki trwały dwa miesiące, a najbardziej zacięte boje toczono o Górę Świętej Anny (21–26 maja 1921r.). Równolegle do działań zbrojnych prowadzone były zabiegi dyplomatyczne. To właśnie głównie na nie liczył Korfanty, traktujący powstanie jako demonstrację zbrojną, poważny argument w politycznych negocjacjach. Łącznie w powstaniu udział wzięło około 60 tys. Polaków.
5 lipca pod naciskiem aliantów zawarto rozejm. Po ustaniu walk, trzy i pół miesiąca później, 20 października 1921 r. Rada Ambasadorów zdecydowała o korzystniejszym dla Polski podziale Śląska. Z obszaru plebiscytowego, zamieszkanego przez ponad 2 mln ludzi, do Polski przyłączono 29 proc. terenu i 46 proc. ludności. W Polsce znalazły się m.in. Katowice, Świętochłowice, Królewska Huta (Chorzów), Rybnik, Tarnowskie Góry i Pszczyna.
Pamiętajmy o tych wydarzeniach!
